Trẻ ở nhà rất khỏe mạnh nhưng khi cho trẻ đi học lại hay bị ốm. Đây là thắc mắc chung của rất nhiều bậc phụ huynh và mong muốn tìm được câu trả lời. Sau đây là một số nguyên nhân khiến cho trẻ đi học hay bị ốm và cách phòng tránh.
Table of Contents
Nguyên nhân trẻ đi học hay bị ốm vặt
Do thay đổi môi trường sinh hoạt
Trường học có môi trường sinh hoạt khác hoàn toàn so với nhà của trẻ. Khi ở nhà, trẻ đã quen tiếp xúc với các virus, vi khuẩn xung quanh nhà nên trẻ đã có miễn dịch để chống lại virus, vi khuẩn đó. Còn khi trẻ tới trường sẽ tiếp xúc với rất nhiều trẻ khác, môi trường khác và sẽ có những vi khuẩn lạ tấn công cơ thể trẻ. Nếu trẻ bị vi khuẩn lạ tấn công thì cơ thể trẻ sẽ sinh phản ứng chống lại bằng những biểu hiện sốt, ho, sổ mũi,…
Khi đi học, trẻ khó tránh khỏi việc tiếp xúc gần, dùng chung khăn mặt, đồ dùng cá nhân như chăn, gối hoặc đồ chơi,… Bên cạnh đó, phòng học bí, thường xuyên bật điều hòa cũng tạo điều kiện cho vi khuẩn, vi rút dễ dàng phát tán trong môi trường. Những yếu tố này đều làm tăng khả năng trẻ mắc các bệnh truyền nhiễm.
Trẻ bị ảnh hưởng tâm lý
Có nhiều trẻ đi học hay bị ốm do gặp phải vấn đề tâm lý như: trẻ sợ đến trường, phải xa rời người thân của mình, sợ việc đi học, sợ bạn bè bắt nạt, trẻ không hòa nhập được với môi trường học. Khi đó trẻ sẽ cảm thấy lo lắng, sợ hãi, trẻ khóc nhiều làm tăng nguy cơ bệnh về đường hô hấp. Các nhà khoa học cũng chỉ ra rằng, những cảm xúc tiêu cực có thể làm tăng loại nồng độ hormore cortisol trong cơ thể. Nồng độ chất này tăng đột biến gây ức chế hoạt động của các tế bào miễn dịch, làm suy giảm đề kháng và dễ mắc bệnh.
Trẻ không được chăm sóc kỹ như ở nhà
Khi ở nhà trẻ được cha mẹ chăm sóc, bao bọc tốt hơn và được quan tâm nhiều hơn là khi đi học. Bởi vì ở trường học có rất nhiều trẻ nên các thầy cô không thể quan tâm, chăm sóc từng bé nhiều như ở nhà cha mẹ vẫn chăm sóc cho con được. Hơn nữa, chế độ sinh hoạt ở trường học có thể điều độ hơn nhưng chất lượng bữa ăn có thể không được như ở nhà. Một số trẻ chưa quen với thức ăn ở trường hoặc kén ăn có thể trẻ sẽ bỏ ăn, ăn ít, quấy khóc không chịu ăn. Tình trạng này kéo dài có thể khiến trẻ có thể thiếu chất dinh dưỡng, sụt cân và không có đủ sức đề kháng để chống lại bệnh nên trẻ rất dễ bị ốm.
Sức đề kháng của trẻ còn yếu
Phần lớn trẻ đi học hay bị ốm là do sức đề kháng yếu. Sức đề kháng là khả năng tự phòng vệ của cơ thể chống lại sự xâm nhập gây hại của các tác nhân ngoại lai như virus, vi khuẩn, ký sinh trùng,… Tuy nhiên, không phải bé nào cũng có hệ miễn dịch mạnh mẽ, rất dễ bị ảnh hưởng bởi bất kỳ thay đổi về môi trường hoặc thói quen sinh hoạt. Hơn nữa, trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo và bậc tiểu học do chưa có ý thức tự bảo vệ bản thân khỏi các bệnh truyền nhiễm, do đó càng dễ mắc bệnh hơn.
Các lý do khác
Ngoài ra, một số lý do khác khiến trẻ đi học hay bị ốm như: Trẻ vui chơi quá sức, không đảm bảo vệ sinh cá nhân. Trường học không vệ sinh lớp học thường xuyên, an toàn thực phẩm không được đảm bảo,…
Những bệnh thường gặp khi trẻ đi học
Tình trạng trẻ đi học hay bị ốm hiện nay rất phổ biến khiến bậc cha mẹ vô cùng lo lắng. Sau đây là những bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ trong độ tuổi đến trường:
Bệnh về nhiễm khuẩn đường hô hấp
Nhiễm trùng đường hô hấp do virus là bệnh thường gặp nhất ở trẻ trong độ tuổi mẫu giáo. Biểu hiện khi trẻ bị nhiễm khuẩn hô hấp là: sốt cao hoặc vừa, hắt hơi, ho, nghẹt mũi, chảy mũi, khàn giọng,… Mỗi khi thời tiết trở lạnh là trẻ lại bị ho cho dù các mẹ đã chăm rất kỹ. Nguyên nhân một phần do trẻ càng nhỏ thì hốc mũi càng hẹp. Khi trẻ nhiễm bệnh, chất nhầy sẽ tăng tiết hơn càng khiến hốc mũi hẹp hơn, việc trẻ thở bằng mũi sẽ khó khăn hơn.
Trẻ đi học hay bị ốm do nhiễm khuẩn đường hô hấp bởi môi trường trường học là nơi thích hợp cho việc phát tán virus, đặc biệt các virus đường hô hấp như virus cúm, COVID-19,… Cha mẹ nên cho trẻ đi khám và được điều trị tại các cơ sở y tế, bệnh viện khi trẻ ốm mãi không khỏi hoặc khi các triệu chứng trở nên trầm trọng, gây rất nhiều khó chịu cho bé.
Cảm lạnh và cúm
Đây là bệnh rất phổ biến ở trẻ khi đi học, được gây ra bởi virus. Các triệu chứng bao gồm sốt, đau đầu, đau họng, nghẹt mũi, ho và đau cơ.
Sốt virus
Triệu chứng điển hình là trẻ bị sốt đột ngột. Những cơn sốt có thể đến 39 độ C thậm chí cao hơn, sốt kéo dài liên tục. Khi uống thuốc hạ sốt thì thân nhiệt cũng sẽ chỉ hạ xuống một thời gian ngắn và tăng trở lại sau đó. Đi kèm những cơn sốt thì trẻ đôi khi còn bị phát ban, bị đau bụng, nôn hoặc bị tiêu chảy.
Rối loạn đường tiêu hóa
Nhiều trẻ khi đi học còn rất dễ bị mắc phải các căn bệnh về đường tiêu hóa như bệnh tiêu chảy. Nguyên nhân có thể là do virus hoặc vi khuẩn, bị ngộ độc thức ăn, trẻ ăn phải các loại thức ăn bị ô nhiễm hoặc bị dị ứng.
Viêm thanh quản
Đây là bệnh lý viêm cấp tại niêm mạc màng nhầy thanh quản với biểu hiện đặc trưng là đau họng, khàn tiếng hoặc mất tiếng do hiện tượng viêm tại dây thanh âm. Viêm thanh quản xảy ra phổ biến ở trẻ trong giai đoạn 7-36 tháng và bị nhiều vào những thời điểm lạnh trong năm.
Viêm tai giữa
Trẻ đi học mầm non rất hay mắc phải bệnh viêm tai giữa. Bệnh xuất hiện khi vi khuẩn hoặc virus xâm nhập vào ống tai và gây ra viêm nhiễm. Các triệu chứng bao gồm: đau tai, tai chảy mủ, dịch từ ống tai ngoài; sốt có thể lên tới hơn 39 độ C; nôn ói hoặc tiêu chảy; kém phản ứng với âm thanh;…
Đau mắt đỏ
Đau mắt đỏ là một trong những bệnh lý trẻ đi học dễ mắc phải nhất và lây lan rất nhanh chóng. Bệnh đau mắt đỏ là tình trạng kết mạc – một màng trong suốt che phủ bề mặt nhãn cầu bị viêm khiến mắt bị sưng và ửng đỏ. Bệnh trung bình có thể cải thiện dần trong 4 đến 7 ngày nếu như được điều trị đúng cách. Biểu hiện của đau mắt đỏ có thể kể đến như: Cảm thấy cộm và khó chịu ở mắt, mắt đỏ ửng lên, hay chảy nước mắt, mắt nhiều gỉ, sáng dậy khó mở mắt do gỉ mắt ra nhiều,…
Bệnh về da, dị ứng
Vì phải trẻ đi học cả ngày, trẻ thường ăn uống, ngủ trưa cùng nhau, chơi cùng nhau với đồ vật để chung, bị côn trùng cắn nên các bệnh ngoài da là bệnh ở trẻ em mầm non thường xuyên mắc và dễ lây lan. Trẻ cũng rất dễ bị dị ứng, biểu hiện như nổi mẩn ngứa, đỏ trên da thành từng dải, mảng như mề đay, thậm chí một số bé bị ho, lên cơn hen suyễn, nôn trớ, đau bụng, đi ngoài lỏng.
Cách phòng tránh – tăng cường đề kháng cho trẻ đi học hay bị ốm
Các cách phòng tránh và tăng cường đề kháng cho trẻ khi đi học hay bị ốm để cơ thể trẻ khi đi học luôn khỏe mạnh:
– Thực hiện vệ sinh cá nhân đúng cách: Dạy trẻ rửa tay tay sạch sẽ đúng cách trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, sau khi về nhà hoặc đến trường. Giữ cho trẻ luôn sạch sẽ, thay quần áo thường xuyên để tránh bụi bẩn và vi khuẩn.
– Dạy trẻ khi đi học dùng riêng đồ dùng cá nhân như khăn mặt, cốc, bình nước,…
– Hướng dẫn trẻ sử dụng khăn giấy khi ho, hắt hơi hoặc la hét, hướng dẫn trẻ về cách che miệng và mũi khi hoặc hắt hơi bằng khăn tay hoặc khăn giấy.
– Trẻ được đảm bảo tiêm đầy đủ các loại vaccine theo lịch tiêm chủng.
– Khuyến khích trẻ tập thể dục thường xuyên để tăng cường sức khỏe và đề kháng của cơ thể.
– Cung cấp đầy đủ vitamin và dưỡng chất cho trẻ bằng cách cho trẻ ăn đa dạng các loại thực phẩm có chứa nhiều chất dinh dưỡng, bổ sung những dưỡng chất còn thiếu. Tránh cho trẻ ăn quá nhiều đồ ăn nhanh và thức ăn có chứa đường, béo, và muối. Cho trẻ uống nước cam, nước ép cà rốt, sữa chua, hoặc các loại thực phẩm giàu vitamin C để tăng cường sức đề kháng.
– Đảm bảo các phòng học, khu vực sinh hoạt của trẻ được vệ sinh thường xuyên và đảm bảo thông gió.
– Giám sát và kiểm tra sức khỏe của trẻ thường xuyên để phát hiện và xử lý kịp thời các triệu chứng bệnh.
– Nếu trẻ có triệu chứng bệnh hoặc tiếp xúc với người bệnh, hãy cho trẻ nghỉ học và điều trị sớm tại nhà hoặc cơ sở y tế.
Viêm đường hô hấp trên: Nguyên nhân, Triệu chứng?
Những thói quen dùng điều hòa gây hại cho sức khỏe hệ hô hấp
Cải thiện Hệ hô hấp nhờ Hương Nhu
Sốt virus ở người lớn: biểu hiện và cách chữa trị hiệu quả
Phân biệt sốt thường, sốt virus và sốt xuất huyết
Bạn biết những gì về viêm họng?
HỖ TRỢ TRỰC TUYẾN
Tiến sĩ Nguyễn Thị Tuyết Nhung
PGS. Tiến sĩ Đinh Duy Kháng