Viêm họng: triệu chứng, nguyên nhân, điều trị

Bạn cảm thấy đau khi nuốt? Hay cổ họng của bạn bị ngứa? Nếu gặp phải tình trạng đó, khả năng cao bạn đã bị viêm họng. Vậy viêm họng là gì?

Viêm họng là tình trạng niêm mạc họng bị sưng đỏ, viêm, gây ra cảm giác ngứa khó chịu hoặc đau vướng khi nhai nuốt.

Đây là bệnh rất thường gặp ở cả người lớn lẫn trẻ em, nhất là vào mùa đông khi thời tiết thay đổi. Bệnh có thể xuất hiện riêng biệt hoặc đồng thời với viêm VA, viêm amiđan, viêm mũi, viêm xoang v.v… hoặc trong các bệnh nhiễm khuẩn lây của đường hô hấp trên như cúm, sởi…

Nguyên nhân

Nguyên nhân của viêm họng bao gồm:

• Virus: như virus gây cảm lạnh  hoặc cảm cúm
• Vi khuẩn: liên cầu khuẩn nhóm A, gây viêm họng do liên cầu
• Dị ứng
• Hút thuốc hoặc tiếp xúc với khói thuốc

Trong số đó, nhiễm trùng từ virus là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bệnh viêm họng.

Các triệu chứng của viêm họng do virus

Viêm họng có thể khiến bạn khó nuốt. Viêm họng cũng có thể cảm thấy khô và ngứa.

Các triệu chứng của viêm họng do virus bao gồm:

• Đau vướng ở họng
• Ho
• Sổ mũi
• Khàn giọng
• Viêm kết mạc (còn gọi là đỏ mắt)

Các triệu chứng của viêm họng, dù do virus hay do vi khuẩn (liên cầu khuẩn nhóm A) thường khá giống nhau.

Các triệu chứng của viêm họng do liên cầu khuẩn

Các triệu chứng phổ biến nhất của viêm họng do liên cầu khuẩn bao gồm:

• Đau họng (bắt đầu sớm)
• Đau khi nuốt
• Sốt
• Amidan đỏ và sưng, đôi khi có các mảng hoặc vệt trắng có mủ
• Những đốm đỏ li ti trên vòm miệng
• Sưng hạch bạch huyết ở phía trước cổ họng
• Một số trường hợp có thể bị phát ban được gọi là ban đỏ (còn gọi là bệnh tinh hồng nhiệt)

Điều trị

Để giúp làm dịu cơn đau họng và rút ngắn thời gian kéo dài bệnh, bạn có thể:

• Súc miệng bằng nước muối ấm (trẻ em không nên thử cách này)
• Uống nhiều nước
• Ăn thức ăn mát hoặc mềm
• Sử dụng viên ngậm có chứa chất gây tê cục bộ, chất sát khuẩn hoặc thuốc chống viêm không steroid
• Sử dụng paracetamol hoặc ibuprofen theo tư vấn của dược sĩ
• Thông thường, bạn không cần dùng thuốc kháng sinh cho chứng đau họng vì chúng thường không làm giảm các triệu chứng hoặc nhanh khỏi bệnh. Tuy nhiên, trong trường hợp viêm họng do nhiễm khuẩn, đặc biệt là liên cầu khuẩn, bác sĩ có thể sẽ kê đơn thuốc bao gồm thuốc kháng sinh.

Biến chứng

Nếu là do virus, bệnh thường kéo dài 3-5 ngày thì tự khỏi, các triệu chứng giảm dần. Nếu là do vi khuẩn bội nhiễm, đặc biệt là liên cầu, bệnh thường kéo dài ngày hơn và đòi hỏi một sự điều trị kháng sinh có hệ thống để tránh các biến chứng.

• Biến chứng tại chỗ: viêm tấy hoặc áp xe quanh amiđan, viêm tấy hoặc áp xe các khoảng bên họng, áp xe thành sau họng ở trẻ nhỏ 1-2 tuổi, viêm tấy hoại thư vùng cổ rất hiếm gặp nhưng tiên lượng rất nặng.
• Biến chứng lân cận: viêm thanh khí phế quản, viêm phổi, viêm tai giữa cấp, viêm mũi viêm xoang cấp.
• Biến chứng xa: đặc biệt nếu là do liên cầu tan huyết có thể gây viêm thận, viêm khớp, viêm tim, choáng nhiễm độc liên cầu hoặc cá biệt có thể nhiễm trùng huyết.

Phòng ngừa

Bạn có thể ngăn ngừa viêm họng bằng cách cố gắng gìn giữ, tăng cường sức khỏe cho bản thân và cho người thân trong gia đình, bao gồm:

• Vệ sinh tay chân sạch sẽ
• Tránh tiếp xúc gần với người bị viêm họng, cảm lạnh hoặc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên khác
• Không hút thuốc và tránh tiếp xúc với khói thuốc